भारत एक शेतीप्रधान देश आहे, जिथे 55% पेक्षा जास्त लोक शेतीमध्ये गुंतले आहेत. शेतीसंदर्भातील कोणतेही व्यवहार करताना आपल्या जमिनीचा संपूर्ण इतिहास माहीत असणे महत्त्वाचे आहे. शेती आणि जमिनीच्या मालकीवर आधारित कायद्यांमध्ये वेळोवेळी बदल होत आले आहेत. म्हणूनच, जुन्या 7/12 उताऱ्याची पाहणी करणे आणि त्याचा ई-रिकॉर्ड (Archived Documents) कसा पहायचा याची माहिती घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. आपल्या जमिनीचे नव्या सातबारा सोबतच जुन्या सातबाऱ्यांचा रेकॉर्डही शासनाकडे उपलब्ध असतो. नवा सातबारा आपल्याला सर्व ठिकाणी मिळू शकतो. पण जर आपल्याला जुन्या सातबाराची आवश्यकता असेल तर, आपल्याला हा सातबारा कमी वेळेत मिळत नाही. तर आपण जुना सातबारा कसा मिळवायचा याबाबतच आज या आर्टिकल मध्ये पाहणार आहोत.
जुने सातबारा फेरफार व खाते उतारे | Old Land Records
स्वातंत्र्यपूर्व काळातील आपल्या जमिनीचे विवरण तहसीलमध्ये जुने सातबारा फेरफार आणि खाते उतारे स्वरूपात उपलब्ध आहे. ही कागदपत्रे आता महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभागाच्या वेबसाईटवर ऑनलाईन उपलब्ध आहेत. पूर्वी फक्त काही जिल्ह्यांपुरते ही सुविधा मर्यादित होती, परंतु आता ती सर्व राज्यभरात उपलब्ध झाली आहे.
7/12 उतारा म्हणजे काय? | What is 7/12 Extract?
7/12 उतारा म्हणजे जमिनीच्या मालकीचे विवरण आणि त्या जमिनीवर कोणत्या व्यक्तीचा किती अधिकार आहे, याचे पुरावे देणारा महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. या उताऱ्यात शेतीसंदर्भातील माहिती दिलेली असते. कोणतेही शेतीचे व्यवहार करताना हे उतारे महत्वाचे असतात. जमिनीचे कोणत्याही प्रकारचे काम असल्यास सातबारा उताराचे महत्त्व हे असतेच. ते कर्ज काढण्यासाठी असो किंवा जमीनीच्या व्यवहाराबाबत.
ऑनलाईन जुना 7/12 कसा पाहायचा? | How to View Old 7/12 Online?
जुना 7/12 उतारा पाहण्यासाठी खालील काही सोप्या पायऱ्या आहेत:
वेबसाईटला भेट द्या | Visit Official Website
सर्वप्रथम, तुम्हाला https://aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in या सरकारी वेबसाईटला भेट द्यावी लागेल. या वेबसाईटवर जाऊन तुम्ही “e-Records” या पेजवर क्लिक करू शकता. येथे तुम्ही जुने 7/12 उतारे, फेरफार, आणि 8अ उतारे पाहू शकता.
नवीन वापरकर्ता नोंदणी | New User Registration
जर तुम्ही नवीन वापरकर्ता असाल, तर तुम्हाला नवीन वापरकर्ता नोंदणी करावी लागेल. यासाठी:
1. वेबसाईटवर “नवीन वापरकर्ता नोंदणी” या पर्यायावर क्लिक करा.
2. तुमचे संपूर्ण नाव, जेंडर, राष्ट्रीयत्व, व्यवसाय, आणि इतर माहिती भरा.
3. तुमचा वैयक्तिक पत्ता व संपर्क क्रमांक भरा.
4. नंतर, तुम्हाला एक लॉगिन आयडी तयार करायचा आहे. हा आयडी तपासून नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा.
लॉगिन करा | Login with Credentials
नोंदणी पूर्ण झाल्यानंतर, तुमच्या युजरनेम आणि पासवर्डच्या सहाय्याने वेबसाईटवर लॉगिन करा. लॉगिन केल्यानंतर तुम्ही 7/12 उतारे पाहण्याची प्रक्रिया सुरू करू शकता. सातबारा उतारा पाहण्याची प्रक्रिया कशा पद्धतीने आहे ते आम्ही खाली सांगितलेले आहे त्या पद्धतीने तुम्ही सातबारा पाहू शकता.
जुना सातबारा उतारा पाहण्याची प्रक्रिया | Step-by-Step Process to View Old 7/12 Extract
1. लॉगिन केल्यानंतर, तुम्हाला जिल्हा, तालुका, गावाचे नाव आणि अभिलेख प्रकार निवडावा लागेल.
2. गट क्रमांक टाकून “सर्च” या बटनावर क्लिक करा.
3. सर्च रिझल्टमध्ये तुम्ही दिलेल्या गट क्रमांकाशी संबंधित सातबारा उताऱ्याची संपूर्ण माहिती पाहू शकता.
4. पुनरावलोकन कार्ट या पर्यायावर क्लिक करून तो उतारा डाउनलोड करू शकता.
जुने अभिलेख कसे डाऊनलोड करावे | How to Download Old Land Records
तुम्हाला पाहिजे असलेल्या सातबाऱ्याचे वर्ष आणि क्रमांक निवडल्यावर, पुनरावलोकन कार्टमध्ये जाताना तुम्हाला उताऱ्याची फाईल उपलब्ध होईल. त्यानंतर, फाईल पहा या पर्यायावर क्लिक करून ते डाउनलोड करता येईल.
विविध प्रकारचे अभिलेख | Types of Archived Documents
महाराष्ट्र शासनाच्या वेबसाईटवर, तुम्ही 58 प्रकारचे जुने अभिलेख पाहू शकता. यामध्ये:
- 7/12 उतारे
- फेरफार उतारे
- 8अ उतारे
हे अभिलेख आपल्या जमिनीवरील हक्कांची संपूर्ण माहिती देतात, तसेच कोणतेही कायदे किंवा नियमांमध्ये बदल झाले असल्यास त्याची माहितीही देतात.
ऑनलाईन उतारे पाहण्याचे फायदे | Benefits of Viewing Online 7/12 Extract
ऑनलाईन सातबारा उतारे पाहण्याचे अनेक फायदे आहेत. यामध्ये प्रमुख आहेत:
सोयीस्कर प्रवेश: जुने 7/12 उतारे घरबसल्या पाहता येतात.
वेळेची बचत: तहसील कार्यालयात जाण्याची आवश्यकता नाही.
कायद्याची खात्री: हे अभिलेख कायदेशीर पुरावे म्हणून वापरले जाऊ शकतात.
जुना 7/12 उतारा
जुना 7/12 उतारा पाहणे आणि त्याचा ऑनलाईन उतारा डाऊनलोड करणे आता सोपे झाले आहे. महाराष्ट्र शासनाने डिजिटल युगात पाऊल टाकत, शेती संबंधित कागदपत्रे ऑनलाईन उपलब्ध करून दिली आहेत. त्यामुळे तुमच्या जमिनीच्या हक्कांबाबत संपूर्ण माहिती घेण्यासाठी ही सेवा अत्यंत उपयुक्त आहे.